“Ji Kurdan hez bikin, Kurdî Hîn Bibin”
Xeyal Qertal, Dîrektora NYKFFê
Festîvala Fîlmên Kurdî ya New Yorkê (NYKFF) di navbera 12 û 19ê Cotmehê de li New Yorkê li şanoya dîrokî Village East by Angelika cara 8an hate lidarxistin. Îsal, ji bo festîvalê nêzîkî 400 fîlman serî lê da. Bi dehan endamên juriyê baştirîn fîlman ji nav serlêderan hilbijartin. Di çarçoveya festîvalê de 38 fîlm di beşên metraj dirêj û kurt, belgefîlm, anîmasyon û xwendekaran de hatin nîşandan.
Mijara festîvala îsal Azadiya Ragihandina bi Zimanê Dayikê ya Kurdî bû. NYKFF, berevajî gelek festîvalên din, bi tevlêkirina axaftin û îmzekirina pirtûkan, muzîka zindî ya kurdî, çaya qaçax û xwarinên kevneşopî, nîqaşên panêlê, danişînên Q&A (pirs û bersiv), û çalakiyên zindî yên din, ezmûnek xweş pêşkêş kir.
Di destpêka axaftina xwe de damezrîner û derhêner Xeyal Qertelê bal kişand ser mîsyona festîvalê û bi dirûşmeya bi hêz a îsal “Ji Kurdan hez bikin, Kurdî Hîn Bibin” bi dawî kir. Di festîvalê de akademîsyenên navdar jî beşdar bûn, di nav wan de zanayê kurd Dr. Kemal Silêmanî jî hebû û ew li ser rola ziman di derxistina nasnameya neteweyî ya kurdî de axivî.
Di şeva girtinê de fîlmê 1988 ku li ser Komkujiya Helebçeyê radiweste, hat nîşandan. Piştî sînevîzyonê panêlek balkêş a bi navê “Piştî Helebçeyê” hate lidarxistin.
Festîval bi bilindkirina ala Kurdistanê û sirûda netewî ya Kurdistanê vebû. Şanoya dîrokî ya 350 kursî hema hema tije bû, ev yek jî nîşana piştgirî û eleqeya zêde ya ji bo sînema û çanda kurdî ye.
Piştî festîvalê dîrektora festîvalê Xeyal Qertel hêst û armancên xwe ji bo kovara me nivîsî.
Tecrûbeya Festîvalê:
Festîval serkeftinek pir mezin bû, û ez ji vê yekê pir kêfxweş im ku ew çawa derket. Tevlêbûn ji hêviyên me jî wêdetir bû, û bersiva temaşevanan pir erênî bû. Ji bo pîrozkirina çanda kurdî bi rêya fîlman, her tim bi xelat e ku kurdên ji çar aliyên cîhanê werin cem hev. Gotûbêj, bi taybetî li ser azadiya raderbirînê û parastina çandê, bi kûr ve mijûl bûn. Atmosfera geş bû, ne tenê kurd, lê yên ne kurd jî, xwendekar, sînemager, akademîsyen û kurdên nû hatin, hemûyan jî şirîkê enerjî û serbilindiya çalakiyê bûn. Demên bi vî rengî têne bîra min ku çima em vî karî dikin.
Civaka Kurd li New York û DYA:
Civata Kurdî li New Yorkê cihêreng û geş e, bi gelek kesan re di warên cihê de beşdariyên girîng hene. Li Dewletên Yekbûyî yên Amerîkayê, bi taybetî li New York, Chicago û Nashville diyasporayek xurt a Kurdan heye. Civak ji bo parastina ziman, çand û dîroka kurdî bi kûrahî dilgiran e. Gelek çalakiyên me ji bo bihevgirêdana nifşan, parvekirina çîrokan û bilindkirina hişyariya li ser pirsgirêkên kurdan li cîhanê hatine çêkirin. Tevî ku bi dijwariyan re rû bi rû maye jî, civaka Kurd di warê çandî û pîşeyî de berxwedêr e û bi pêş ve diçe.
Armanca me:
Mîsyona me ji organîzekirina festîvalên fîlman wêdetir e. Me xwe daye danasîna çand, ziman û dîroka kurdî bi gelek çalakiyên çandî ku di nav de fîlm, huner, mûzîk û bernameyên perwerdehiyê jî hene. Armanca me ew e ku em qadên ku kurd – hem di nav civaka me de û hem jî li derveyî wê – dikarin pîrozbahiyê bikin û li ser mîrateya xwe fêr bibin, biafirînin. Her weha mebesta me ew e ku bi parvekirina çîroka kurdî bi girseyekede berfiref a temaşevanan têgihîştina çandî ya mezin pêş bixin. Her çalakiyek ku em organîze dikin, çi festîvala fîlman be, çi şahiyek çandî be, dibe alîkar ku dengên kurdî bilind bibe û nasnameya me ya çandî li ser asta cîhanî bihêz bike.
Ji bilî festîvalê, em her hefte ji bo zarok û mezinan dersên zimanê kurdî didin, mehane klûbeke pirtûkan li dar dixin û di meha Adarê de mîrateya kurdî pîroz dikin. Di nav çalakiyên me yên salane de festîvala fîlman, şeva zivistanê (dirêjtirîn şeva zivistanê) û pîknîk jî hene. Em pabend in ku cihekî ewle û bixêrhatinî ji Kurdan re çêbikin ku ew nasnameya xwe diyar bikin û şanaziyê bi wan bikin. Li pêş çavan, em bi heyecan in ku du çalakiyên mehane yên nû bidin destpêkirin: Podkasta sînemaya kurdî û rêze axaftinên hunera kurdî.
